Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου 2015

Κριτική θεάτρου για "Τα φώτα στο βάθος" από την Αριάδνη Καναβάκη για το Kulturosupa


Βρεθήκαμε στην παράσταση «Τα φώτα στο βάθος», μια προσπάθεια δραματοποίησης του ομώνυμου βιβλίου της Niemands Rose από την θεατρική εταιρεία “ Έβδομη θύρα”.Δέκα από τα διηγήματα της συγγραφέως ενσαρκώνονται επί σκηνής από μια τετράδα ηθοποιών- Αντωνία Γιαννούλη, Μάνος Καναβός, Ιζαμπέλα Κογεβίνα, Κώστας Φαλελάκης- και τη σκηνοθεσία της Esther Andre Gonzalez.
Η υπόθεση κατά το δελτίο τύπου αφορά « Μονόλογους, αποσπάσματα διαλόγων φιλοσοφικών, πολιτικών κι ερωτικών, διανθισμένων με μουσική που συνθέτουν το πάζλ μιας παράστασης που καλεί το θεατή να κοιτάξει τον εαυτό του και τον «Άλλο» στο βάθος της νύχτας, της απελπισίας, του εγκλήματος, της αδικίας και να ανακαλύψει στον ορίζοντα τα ανεπαίσθητα φωτεινά σημεία, την αλληλεγγύη, την αγάπη, τη χαρά. Τη νύχτα, σε μια ακρογιαλιά, μια παρέα φίλων διηγούνται ιστορίες που έχουν ζήσει, διαβάσει ή επινοήσει».
.
Τα φώτα στο βάθος* και η γραφή της Niemands Rose ( Πέλα Σουλτάτου) μας θυμίζει σε ευθεία γραμμή τη γνώση ότι οι γυναίκες φτιάχνουν κοινωνίες και οι άνδρες κάνουν απλώς πολιτική. Τα κείμενά της που δραματοποιήθηκαν επί σκηνής είναι σύγχρονα και συντονισμένα με μια εύστοχη , ευαίσθητη και οξυδερκή ματιά αναφορικά με το φάσμα των «δραματικών δρώμενων» της συλλογικής και ατομικής μας ζωής.
Ένα πολυταξιδεμένο και πολυτραυματικό συνονθύλευμα ιστοριών που περνάει έναν έναν τους σπόνδυλους όλων αυτών που καθημερινά συζητάμε,παρατηρούμε, ζούμε και σχολιάζουμε και παραμένουν ανεξάντλητα όπως η γενοκτονία στη Λιβύη, οι χρηματισμένες “ερωτικές” σχέσεις, ο φασισμός, η μετανάστευση, η τρομοκρατία, οι εμμονές/άμυνες , τα “πλαστά” Σκανδιναβικά, η διαταραχή φύλου, οι ανομολόγητοι φόνοι κτλ κτλ.
.
Και στην ουσία η προσπάθεια της συγγραφέως να παραμείνει στο παρόν /σύγχρονο και να το αφηγηθεί είναι το λιγότερο συγκινητική ή μάλλον μητρική, ανεξάρτητα από το λογοτεχνικό αποτέλεσμα. Το παρόν όταν αρθρώνεται/ορθώνεται ή στην περίπτωση μας όταν δραματοποιείται επί σκηνής είναι μια θαυμάσια συνειδησιακή ευκαιρία. 
Η μία ενιαία και αδιαίρετη ομορφιά του κόσμου…* και η Esther Andre Gonzalezφάνηκε να παθιάζεται με το σύγχρονο της συγγραφέως και σκηνοθέτησε με τρόπο επιδέξια βομβαρδιστικό… Οι δέκα ιστορίες που εκτυλίχθηκαν μπροστά στα μάτια μας, είχαν όλα τα χαρίσματα της σωστής ανάγνωσης του έργου, των πολλών tableau vivean, της εναλλασσόμενης αφήγησης και της “ομοούσιας ενιαίας και αδιαίρετης ερμηνευτικής σύμπραξης” σε επίπεδο λόγου και σωματικότητας που τόσο επιθυμούμε να βλέπουμε στη σκηνή.  
Ωστόσο στη σβελτάδα και στη σκηνοθετική πυράδα, ξεχάστηκε το αίσθημα που κυλάει διάχυτα  από τη σκηνή στην πλατεία. Ναι δελτία ειδήσεων βλέπουμε όλοι μας, θα επιθυμούσαμε ένα περισσότερο παροντικό συναίσθημα. Όπως και να παραμένει δοσμένο, ήταν μια τίμια θεατρική και δύσκολη προσπάθεια αναπαράστασης ενός σύγχρονου κειμένου. 
Στα συν[+] της παράστασης
1.Η ερμηνείες των ηθοποιών, παρόλο που έτρεχαν κυριολεκτικά επί σκηνής και δεν απολαύσαμε στο σύνολο την εκφραστική τους γκάμα
2.Τα σκηνικά και τα κοστούμια
3. Η μουσική από τους Lost Bodies
Στα πλην [-]
Οι άστοχοι και αβασάνιστοι φωτισμοί.
Εν κατακλείδι[=]
η παράσταση «Τα φώτα στο βάθος» είναι μια αξιοπρεπής θεατρική προσπάθεια μιας συγγραφικής αγωνίας που φιλοδοξεί να αποτυπώσει το δυσκολότερο , το παρόν μας , έχοντας κατά λέξη και σελίδα στη σελίδα, την γνώση «του ενός ενιαίου και αδιαίρετου κοσμικού συνόλου».
Βαθμολογία
στα 10
ΥΓ: Η πρώτη και η τελευταία ιστορία που αναφέρεται στην παράσταση, σχετίζεται με τη σχετικά πρόσφατη γενοκτονία στη Λιβύη και δραματοποιείται με τη θέαση αυτής της πατρίδος, από τα νότια της Κρήτης. Επειδή οι συμπτώσεις είναι τροχαία , αναφέρουμε ότι από εκεί ακριβώς σε όλη μας την παιδική ηλικία παρατηρούσαμε και συναναστρεφόμασταν τους Λίβυους, που επισκέπτονταν τη νήσο μας με καραβάκια πάρα πολύ συχνά, και δημοσίως αναφέρουμε, ότι ανά την υφήλιο δεν υπάρχει άλλος λαός που να αγάπησε τον τόπο του όπως οι φίλοι μας οι Λίβυοι την Λιβύη [την οποία και δεν εγκατέλειψαν ποτέ, με τα γνωστά τραγικά γεγονότα].
Και η αλήθεια είναι ότι τα νότια άκρα της Κρήτης , τα νοτιότερα δηλαδή της Ευρώπης (ο Μινωικός πολιτισμός θεμελίωσε την Ευρώπη) συναντούν τη μεγάλη Αφρικανική Ήπειρο ή αν αλλιώς θέλετε τη mama Africa. Και ορθώς οι συντελεστές της παράστασης διάλεξαν την ιστορία/τραγωδία αυτή για την έναρξη και το φινάλε, προσφέροντας μας μια μητρική χροιά, ως φόρο
Διανομή (αλφαβητικά):
Αντωνία Γιαννούλη, Μάνος Καναβός, Ιζαμπέλα Κογεβίνα, Κώστας Φαλελάκης
Σκηνοθεσία:  Esther Andre Gonzalez
Κείμενα:  Πέλα Σουλτάτου
Σκηνικά/Κοστούμια:  Χρήστος Κωνσταντέλλος
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Μουσική:  Lost Bodies
Βοηθός σκηνοθέτη:  Γεράσιμος Ιωάννου
Βίντεο/φωτογραφίες:  Γιώργος Παντελεάκης
Γραφιστική επιμέλεια:  Σωτηρία Μπράμου
Ζωγραφική: Κυριακή Κύρμου
 
Το βιβλίο στο οποίο βασίζεται η παράσταση κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Απόπειρα
Παρασκευή και Σάββατο στις 22:00 - Κυριακή στις 18:00 / Διάρκεια : 70’
 
Από 5 Δεκεμβρίου 2014 έως και 1 Φεβρουαρίου 2015
Τηλέφωνα κρατήσεων 210-5237297 , 695-7045138, info@syn-epi.com
Γενική είσοδος 14 ευρώ/ Φοιτητικό 10 ευρώ /ΟΑΕΔ 5 ευρώ
Ακαδήμου 13 – Μεταξουργείο

 

Φώτα που διακρίνεις στο βάθος…>> Κριτική θεάτρου για "Τα φώτα στο βάθος"

Η θεατρική εταιρεία «Έβδομη Θύρα» είχε ανεβάσει, το 2013, το « Η ρίζα του 5», μία θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Χρήστου Παπαμιχάλη «Maybe».
Φέτος, συνεχίζοντας την παράδοσή της στην παρουσίαση έργων βασισμένων σε ιδιαίτερα κείμενα σύγχρονων συγγραφέων, παρουσιάζει την καινούργια της παράσταση: «Τα φώτα στο βάθος», στο «Από Μηχανής Θέατρο».
«Τα φώτα στο βάθος»
Πρόκειται πάλι για λογοτεχνικό σύγγραμμα, αλλά όχι για μυθιστόρημα, ούτε για θεατρική διασκευή. Το βιβλίο της Niemands Rose (Πέλα Σουλτάτου) δεν διασκευάζεται θεατρικά, αλλά μεταφέρεται αυτούσιο πάνω στην σκηνή και απλά στην παράσταση προστίθεται η αρχική και η τελική σκηνή! Το έργο εμπεριέχει δέκα ιστορίες με διαφορετικούς πρωταγωνιστές. Αυτή τη ροή ακολουθεί και η παράσταση. Πρόκειται για μια σπονδυλωτή και απόλυτα λιτή παράσταση, αποτελούμενη από ιστορίες που μιλούν για τον ρατσισμό, την ομοφυλοφιλία, την αστυνομική βία, την αλλοτρίωση των σχέσεων, τη μοναξιά, την ελευθερία κ.α.
«Τα φώτα στο βάθος» είναι ένα έργο στο οποίο διεξάγεται ένα υπόγειο παιχνίδι, ένα παιχνίδι με βάθος που δεν φανταζόσουν… Η παράσταση ξεκινάει με τους ηθοποιούς (Αντωνία Γιαννούλη, Μάνος Καναβός, Ιζαμπέλα Κογεβίνα, Κώστας Φαλελάκης) να παροτρύνουν το κοινό να κλείσει τα μάτια του και να μεταφερθεί με την φαντασία του σε μια παραλία της Κρήτης, όπου οι ήρωες προσπαθούν να δουν τα φώτα της Λιβύης απέναντι. Αυτή την αίσθηση, ότι προσπαθούν να ξεδιαλύνουν και να δουν ξεκάθαρα απέναντι, οι θεατές την έχουν συνεχώς.
Οι ηθοποιοί έπειτα, ένας ένας, αρχίζουν να παρουσιάζουν μία-μία τις ιστορίες, τα διηγήματα  που έχει γράψει η συγγραφέας-blocker, όπως λέμε ιστορίες ο ένας στον άλλο, σε μια παρέα, σε μια παραλία…  Ένας ηθοποιός αφηγείται, ενώ οι άλλοι τρεις δίνουν σάρκα και οστά στους ήρωες της κάθε ιστορίας. Καθώς περνάει η ώρα ένα ερώτημα κεντρίζει τους θεατές, ποιός είναι ο συνεκτικός κρίκος ανάμεσά τους. Αν και αρχικά νομίζεις ότι είναι ο φόνος, τελικά ο τίτλος και ο πρόλογος της παράστασης οδηγούν σε ένα πρώτο συμπέρασμα, ότι οι ιστορίες  έχουν σχέση με την μετανάστευση, καθώς κάποιοι χαρακτήρες είναι μετανάστες στη ζωή ή στη ζωή τους, μετανάστες, δηλαδή, από την »χώρα του συναισθήματος». Συμπερασματικά, το κοινό στοιχείο των διηγημάτων είναι η ψυχική ασθένεια, η οποία ρίχνει την σκιά της βαριά πάνω στους πρωταγωνιστές. Είναι άνθρωποι  που προσπαθούν απεγνωσμένα να ενταχθούν στις «λογικά δομημένες  κοινωνίες», να φτάσουν τα φώτα που είναι εκεί, αλλά τους φαίνονται να είναι στο βάθος…
Οι τέσσερις ηθοποιοί κάτω από την, γεμάτη ευαισθησία, σκηνοθετική ματιά της Esther Andre Gonzalez, ζωντανεύουν αυτούς τους χαρακτήρες με φαντασία, δημιουργικότητα αλλά και χιούμορ. Η αυτοκαταστροφικότητα, η μισαλλοδοξία, η ζήλια, ο φανατισμός, η παιδοκτονία, η σύγχυση φύλλου και άλλες ψυχικές καταστάσεις, αλλά και η αγάπη, η χαρά, η αλληλεγγύη, περνάνε μπροστά από τα μάτια των θεατών αφήνοντας μία γλυκόπικρη γεύση.
Η ίδια σκηνή στην παραλία της Κρήτης επαναλαμβάνεται και στο τέλος. Όμως, τώρα, τα ίδια λόγια φαίνεται να έχουν περισσότερο βάρος και σημασία. Αφού πέρασαν από μπροστά μας οι ζωές αυτών των ανθρώπων, η προσπάθεια των θεατών να διακρίνουν τα φώτα απέναντι γίνεται πιο έντονη και επιτακτική. Είναι σαν μετά από ένα μπάνιο με ζεστό νερό -νιώθοντας ανανεωμένοι και καθαροί- να κοιτάμε τον θολωμένο καθρέφτη και να τον σκουπίσουμε από τους ατμούς για να δούμε πιο καθαρά τον εαυτό μας και την πραγματικότητα.
Μια απλή παράσταση, με ελάχιστα αντικείμενα (Χρ.Κωνσταντέλλος), καθόλου κουστούμια και πολύ σωματικότητα, σε μεταφέρει σε τόσο διαφορετικούς κόσμους από την μια στιγμή στην άλλη! Στιγμές οι μεταμορφώσεις των ηθοποιών σε εκπλήσσουν με κορυφαία την Ιζ.Κογεβίνα, η οποία με ένα απλό σκουφί καταφέρνει να μεταλλαχτεί σε έφηβο αγόρι, ενώ η Αντ.Γιαννούλη, χωρίς τίποτα, καταφέρνει να μας πείσει ότι είναι υπέρβαρη!!! Επίσης, πανέμορφη και ευφυέστατη η σκηνή του αγοριού που πιστεύει ότι είναι κορίτσι!
Πίσω, εν είδη σκηνικού, δυο καμβάδες ζωγραφισμένοι από την Κυριακή Κύρμου, υποδηλώνουν τους κυματισμούς της θάλασσας, αλλά και την αέναη κίνηση του νερού, του ανθρώπου, της ζωής, ενώ η μουσική (Lost Bodies) παίζει, επίσης, σημαντικό ρόλο, τόσο για τους συντελεστές όσο και τους ακροατές σε αυτό το ιδιόμορφο ταξίδι.
Το βιβλίο στο οποίο βασίζεται η παράσταση κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Απόπειρα
Ακαδήμου 13,Μεταξουργείο
210-5231131

Βλέποντας τη ζωή από ένα παγκάκι>> Κριτική θεάτρου στην "Καθημερινή"

Κριτική Θεάτρου από την Άννυ Κολτσιδοπούλου για την "Καθημερινή"

ΠΕΛΑ ΣΟΥΛΤΑΤΟΥ
Niemands rose (Του κανενός το ρόδο)
Τα φώτα στο βάθος
σκηνοθ.: Εστέρ Αντρέ Γκονζάλες
θέατρο: Από μηχανής
Τέσσερις ηθοποιοί, με άνετα ρούχα πρόβας, κάθονται σ’ ένα παγκάκι απέναντι στο κοινό και μας κοιτάζουν στο μισοσκόταδο. Περιμετρικά στο «ρείθρο» της σκηνής διάφορα αντικείμενα. Ξεχωρίζω κόκκινες γόβες, λουλούδια, μαύρα ρούχα. Οι ηθοποιοί μάς προτρέπουν με επιμονή να κλείσουμε τα μάτια. Μερικοί τα κλείνουν. Εγώ έχω έρθει για να παρακολουθώ σκηνή και κοινό, άρα δεν τα κλείνω. Οι τέσσερις στο παγκάκι υποδύονται και αφηγούνται. Είναι μια συντροφιά σε νότια παραλία της Κρήτης, νύχτα κάτω από έναστρο ουρανό, μπροστά τους το Λιβυκό Πέλαγος και στο βάθος απέναντι, μήπως τα φώτα της Λιβύης; Τα φώτα των «άλλων», του «Αλλου»; Που συνήθως κοιτάμε χωρίς να βλέπουμε, αν εκεί ζουν άνθρωποι σαν εμάς, αν εκεί μαίνεται πόλεμος, αν εκεί στέκει μια γυναίκα βαστώντας ένα παιδί;

Ετσι αρχίζει η παράσταση που βασίστηκε σε δέκα από τις τριάντα οκτώ αυτοτελείς αφηγήσεις μικρού μήκους και κινούμενου γεωγραφικού πλάτους της συγγραφέως και blogger Πέλας Σουλτάτου («Του κανενός ρόδο»).

Η πρώτη αφήγηση που μας υποδέχεται κλείνει στο τέλος την παράσταση περικλείοντας τις υπόλοιπες εννέα μαζί με τη ζητούμενη φιλοσοφία και το ζητούμενο στίγμα τους. Δεν θεωρώ την πρώτη με τις εννέα συγκρίσιμες ούτε ως φιλοσοφία, ούτε ως χειρισμό, ούτε ως δύναμη. Παρ’ όλα αυτά, η ικανή σκηνοθέτις Εστέρ Γκονζάλες συμπύκνωσε επιδέξια σε κοινό παρονομαστή τον προσωπικό, ψυχολογικό αλλά και ψυχοπαθολογικό εκτροχιασμό, τις κοινωνικές παθογένειες, περιστατικά από το αστυνομικό δελτίο, την τρομοκρατική υστερία, τον κοινωνικό αποκλεισμό, τον ρατσισμό, τη μοναξιά. Ανέδειξε έτσι το «και επί γης Irene», το «έρωτας στο Διαδίκτυο» ή τη «βιβλική καταστροφή» σε ποιοτικούς σταθμούς οδηγώντας τους ηθοποιούς σε εξαιρετικά σκηνικά στιγμιότυπα και εικόνες, ταχυμεταμορφώσεις και δυναμικές συνθέσεις.

Οι εξαιρετικά συντονισμένοι ηθοποιοί, αποφασιστικό μέρος της σκοτεινής γοητείας της βραδιάς, πέτυχαν άνετα περάσματα από την αφήγηση στην υποκριτική, την οποία εμπλούτισαν με γήινη, στιβαρή εκφραστικότητα (Αντωνία Γιαννούλη), ακαριαία μεταστροφή της παιδικότητας σε σκληράδα (Μάνος Καναβός), ντελικάτη δύναμη και μεταμορφωτική σβελτάδα (Ιζαμπέλλα Κογεβίνα), ευπροσήγορη άνεση και μελαγχολική εμβρίθεια (Κώστας Φαλελάκης).